Misschien is Afrika’s probleem wel de opvoeding. Of, vanuit mijn ogen, het gebrek aan opvoeding. Moeder werkt hard, vader is uit beeld of lummelt wat rond, kinderen lopen een beetje rond, spelen, vormen groepjes en daarin ontstaan hiërarchieën. “Hij is hun leider” zei Nuulu. Ik vond het geen prettig joch. Er is geen correctie, geen reflectie, geen nuancering vanuit de ouders op het onderlinge gedrag van de kinderen en geen individuele aandacht, ze zoeken het maar uit.

Op scholen wordt ontzettend veel gejat. En daar wordt verder niet over gepraat, ook niet op boarding school waar toch een gedeelte van de opvoeding plaats zou moeten vinden. Het recht van de sterkste of anders toch van de brutaalste. Zo groeien leiders op van criminele organisaties of van regeringen, of is dat af en toe hetzelfde?

Combineer dit met een economie waarin de fooi een essentieel deel is van de verdienste en je komt al heel dicht bij omkoping en vriendjespolitiek.

Tegenover het klooster is de school waar sister Harriet werkt. Ik heb gisteren een rondleiding gekregen. Op het terrein staan twee grote regenwatertanks, voor de eigen behoefte van de school. Maar ’s nachts wordt er water uit getapt -de pomp staat 30 meter verderop maar zelf pompen is meer werk- en ’s ochtends is de tank leeg. De kraan kan op slot maar als ie op slot is wordt de tank lek gestoken –om toch water te tappen of uit vernielzucht?

De nachtwaker voorkomt vernielingen.

In Harriets klas zitten 93 kinderen en hoewel het stil is in de klas is het niet mogelijk om persoonlijke aandacht te geven. Wel de aai over de bol, maar niet het helpen bij het lezen of het rekenen nog eens met andere woorden uitleggen. Tempo naar beneden aanpassen is natuurlijk weer saai voor de snellere leerling.

Buiten school zie ik een oudere broer (11 jaar) lopen te bazen over de jongere broertjes.

Volgens Charles is de sociale structuur weg door het grote aantal aids-wezen, het bewind van Idi Amin en de langdurige oorlog in Noord-Oeganda. Wat die oorlog betreft, die zou ook wel eens vóórtgekomen kunnen zijn uit corruptie en het recht van de sterkste.